در مقاله قبلی، به اصول پایه ارگونومی و اهمیت آن در محیط کار پرداختیم. حالا که با اصول اولیه آشنا شدید، وقت آن رسیده که به جزئیات بیشتری از چگونگی تنظیم صحیح محیط کار بپردازیم. این مقاله به بررسی ابزارها و تنظیمات محیط کار مانند صندلی، میز، نورپردازی و صفحه نمایش می‌پردازد. هدف این است که شما یاد بگیرید چگونه با انجام تغییرات ساده در محل کار خود، از آسیب‌های جسمانی پیشگیری کنید و بهره‌وری خود را افزایش دهید.
اهمیت تنظیمات ارگونومیک در محیط کار
یکی از مشکلات عمده در محیط‌های کاری امروزی، عدم تنظیم صحیح ابزارها و تجهیزات است. تنظیمات نامناسب می‌توانند به آسیب‌های اسکلتی و عضلانی منجر شوند و خستگی و استرس فیزیکی را افزایش دهند. استفاده صحیح از تجهیزات و تنظیم محیط کار می‌تواند به بهبود وضعیت بدنی و کاهش فشارهای وارد بر بدن کمک کند.
تنظیم صندلی ارگونومیک
یکی از مهم‌ترین ابزارهایی که در محل کار مورد استفاده قرار می‌گیرد، صندلی است. صندلی ارگونومیک باید به گونه‌ای تنظیم شود که از بدن شما پشتیبانی کامل داشته باشد. برای داشتن یک صندلی ارگونومیک باید به موارد زیر توجه کنید:
- پشتی صندلی: پشتی صندلی باید به‌طور کامل از کمر و ستون فقرات شما حمایت کند. زاویه پشتی باید حدود 100 تا 110 درجه باشد تا فشار وارد بر کمر کاهش یابد.
- ارتفاع صندلی: ارتفاع صندلی باید به گونه‌ای تنظیم شود که پاهای شما به‌طور کامل روی زمین قرار گیرند و زانوها زاویه‌ای حدود 90 درجه داشته باشند. این تنظیم باعث می‌شود که فشار اضافی بر روی پاها و زانوها وارد نشود.
- عمق صندلی: فاصله میان پشت زانوها و لبه صندلی باید حدود 2 تا 3 انگشت باشد. این فاصله باعث می‌شود که جریان خون در پاها مختل نشود و راحتی بیشتری فراهم گردد.
- پشتیبانی از ناحیه گردن: اگر صندلی شما دارای پشتیبان گردن است، آن را به گونه‌ای تنظیم کنید که به راحتی از سر و گردن شما حمایت کند. این تنظیم به جلوگیری از درد گردن کمک می‌کند.
تنظیم میز و محل قرارگیری وسایل
بعد از تنظیم صندلی، نوبت به میز و محل قرارگیری وسایل می‌رسد. تنظیمات درست در این زمینه می‌تواند به بهبود وضعیت بدنی شما کمک کرده و از آسیب‌های ناشی از نشستن‌های طولانی‌مدت جلوگیری کند.
- ارتفاع میز: ارتفاع میز باید به گونه‌ای تنظیم شود که هنگام نشستن، دست‌ها به راحتی بر روی صفحه‌کلید قرار بگیرند و زاویه آرنج‌ها حدود 90 درجه باشد. اگر میز بیش از حد بلند یا کوتاه باشد، ممکن است فشار زیادی بر روی شانه‌ها و گردن وارد شود.
- موقعیت صفحه‌نمایش: صفحه‌نمایش باید به فاصله حدود 50 تا 70 سانتی‌متری از چشم‌ها و در ارتفاعی قرار گیرد که لبه بالای آن با خط دید شما هم‌سطح باشد. این تنظیم به جلوگیری از خم شدن سر و گردن کمک می‌کند و فشار بر روی چشم‌ها را کاهش می‌دهد.
- قرارگیری وسایل ضروری: وسایل ضروری مانند موس، کیبورد، و تلفن باید در دسترس و به راحتی قابل استفاده باشند. این وسایل را در جایی قرار دهید که برای دسترسی به آن‌ها نیازی به کشش اضافی یا حرکات نادرست نباشد.
نورپردازی مناسب
نورپردازی نیز از عوامل کلیدی در بهبود ارگونومی محیط کار است. نور نامناسب می‌تواند به خستگی چشم‌ها و سردردهای مزمن منجر شود. برای بهبود نورپردازی محیط کار به نکات زیر توجه کنید:
- نور طبیعی: سعی کنید از نور طبیعی به حداکثر استفاده را ببرید. نور طبیعی برای چشم‌ها مناسب‌تر است و به افزایش تمرکز کمک می‌کند.
- نور مصنوعی: در صورت نیاز به نور مصنوعی، از نورهایی با شدت مناسب استفاده کنید. نور باید به‌طور مساوی در تمام محیط پخش شود و بازتاب نور بر روی صفحه‌نمایش کاهش یابد.
- موقعیت چراغ‌های رومیزی: اگر از چراغ‌های رومیزی استفاده می‌کنید، آن‌ها را به‌گونه‌ای قرار دهید که نور مستقیماً به چشم‌هایتان نتابد و بازتاب آن در صفحه‌نمایش کامپیوتر ایجاد نشود.
استفاده از ابزارهای ارگونومیک
علاوه بر تنظیم صندلی و میز، استفاده از ابزارهای ارگونومیک می‌تواند به بهبود وضعیت بدنی و کاهش فشارهای جسمانی کمک کند. برخی از این ابزارها عبارتند از:
- موس و کیبورد ارگونومیک: استفاده از موس و کیبورد ارگونومیک باعث کاهش فشار بر روی مچ‌ها و انگشتان می‌شود. این ابزارها با طراحی منحصر به فرد خود به شما کمک می‌کنند تا حرکت‌های نادرست و تکراری را به حداقل برسانید.
- زیرپایی: اگر پاهای شما به‌طور کامل روی زمین قرار نمی‌گیرند، استفاده از زیرپایی به کاهش فشار وارد بر پاها و زانوها کمک می‌کند. زیرپایی باید قابل تنظیم باشد تا به راحتی در ارتفاع مناسب قرار گیرد.
- پد مچی: پدهای مچی به شما کمک می‌کنند تا مچ‌های خود را در وضعیت صحیح و راحت‌تری قرار دهید. این ابزارها مخصوصاً برای افرادی که مدت طولانی از کیبورد و موس استفاده می‌کنند مفید هستند.
ایجاد تغییرات منظم در وضعیت بدنی
حتی اگر محیط کار به خوبی تنظیم شده باشد، نشستن طولانی‌مدت می‌تواند باعث ایجاد خستگی و فشارهای جسمانی شود. بنابراین، توصیه می‌شود که در فواصل زمانی منظم تغییراتی در وضعیت بدنی خود ایجاد کنید. برای این کار می‌توانید هر 30 تا 60 دقیقه یک بار بلند شوید و چند دقیقه حرکت کنید یا کشش‌های ساده‌ای انجام دهید.
نتیجه‌گیری
تنظیمات صحیح محیط کار، از جمله صندلی، میز، نورپردازی و ابزارهای ارگونومیک، نقش کلیدی در بهبود ارگونومی و کاهش فشارهای جسمانی دارد. این مقاله به بررسی جزئیات مربوط به این تنظیمات پرداخت و به شما کمک کرد تا محیط کاری سالم‌تر و بهره‌ورتر ایجاد کنید. در مقاله بعدی، به تأثیر ارگونومی بر سلامت جسمانی و کاهش دردهای مزمن خواهیم پرداخت.
کلمات کلیدی: تنظیمات ارگونومیک، محل کار، صندلی ارگونومیک، نورپردازی، موس ارگونومیک، کیبورد ارگونومیک.